De pure wildernis van Tortuguero
Tekst: Ymke Frijters
In het noordoosten van Costa Rica ligt een ondoordringbaar moerasgebied vol leven.
‘Wil je een babyleguaan zien?’, vraagt onze gids en aan de grijns op zijn gezicht zie ik al dat hij een geintje maakt. Ik draai me om en sta oog in oog met een beest van bijna twee meter. De gids komt niet meer bij. ‘Pura Vida!’ roept hij en we peddelen weer verder door de smalle kanaaltjes van Nationaal Park Tortuguero.
Vijftig tinten groen
De reis hier naartoe is al een avontuur op zich: met een gemotoriseerd bootje leg je een tocht af van een uur, door kronkelige kreken en langs slaperige kaaimannen. Tortuguero (zowel het dorpje als het gelijknamige Nationaal Park) is immers alleen bereikbaar via het water of door de lucht. Na dichtbegroeide jungle, gigantische vulkanen en adembenemende stranden, is dit de zoveelste keer dat mijn mond open valt in Costa Rica. Ik haal diep adem en de vochtige, warme lucht komt me tegemoet. Wat is het hier groen!
Miniatuurdorp zonder auto’s
Van gids Simeon krijg ik een kaartje uitgereikt van het dorp: tien straatjes, en dat is het wel zo’n beetje. Tortuguero is op sommige plekken maar 200 meter breed. Ten oosten ligt het strand en de Caribische zee, ten westen vind je het kanaal. Veel bewoners verplaatsen zich op de fiets, maar alles is binnen vijf minuten aan te lopen. Omdat je in de Cariben bent, is het leven ontspannen en kun je overal heerlijk eten. Simeon woont al zeventien jaar in Tortuguero en het simpele leventje bevalt hem naar eigen zeggen prima. Hij is een typische Tico, zoals Costa Ricanen in de volksmond worden genoemd: goedlachs, gastvrij en behulpzaam.
Reuzen van Tortuguero
De rivier van Tortuguero is een favoriet plekje van de zeekoe. Het zoogdier besteedt het gros van zijn dag aan grazen; hij leeft op waterplanten. Als je geluk hebt, kun je ze zien tijdens een kanotocht. In het Nationaal Park komen jaguars voor, maar ze worden zelden gespot.
Er is één heuvel in het gebied: de Cerro Tortuguero. Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht over de zee en het kanaal. De jaarlijkse regenval van het park kan oplopen tot 6000mm. Tortuguero is daarmee een van de natste delen van Costa Rica.
Kanoën door kreken en mangroves
Het is duidelijk dat Simeon is opgegroeid tussen de wilde dieren: zoals veel Ticos weet hij exact welk geluid bij welk dier hoort. Ik maak met hem een kanotocht door het Nationaal Park. Het regenwoud wordt dichter en het water smaller, bukken voor enorme palmbladeren wordt eerder regel dan uitzondering. Ineens slaakt Simeon een stille kreet van enthousiasme. Twee meter voor ons zit een prachtig uitgedoste vogel, zijn groenblauwe en donkerrode veren schitteren in een smal streepje zonlicht. Haastig bladert de gids door zijn soortenboekje en wijst ons de zeldzame Agamireiger aan. De vogel heeft net een vis gevangen en lijkt niet in de gaten te hebben dat we ons aan hem vergapen. ‘Ik heb deze nog nooit van zo dichtbij gezien!’ Simeon is zo blij als een kind, en ik daarom ook. We varen door de mangroves en zien een boa constrictor genieten van het zonnetje. Ook een nieuwsgierige toekan steekt zijn kop tussen de bladeren door en de boomtoppen worden bevolkt door kapucijn- slinger- en brulapen. Eén ding is duidelijk: als je dieren in hun natuurlijke leefomgeving wil ontmoeten, dan zit je in Costa Rica wel goed.
Schildpaddenseizoen
Wat het gebied extra bijzonder maakt, zijn de zeeschildpadden waar de plek zijn naam aan ontleent. Vanaf juni tot half oktober komen leder-, warana-, karet- en groene zeeschildpadden terug naar hun geboortestrand om hun eieren te leggen. Simeon vertelt me dat de schildpadden lang gedood werden door de lokale bevolking: op het strand zijn de zeeschildpadden kwetsbaar, hun schilden zijn waardevol en hun vlees en eieren waren destijds een goede bron van voedsel. ‘Inmiddels mag je ze niet meer doden. Sinds de eeuwwisseling zijn mensen langzaam gaan beseffen dat de schildpadden levend meer waard zijn dan dood, vanwege het toerisme’, legt hij uit. Een goede zaak, maar nog steeds worden veel soorten met uitsterven bedreigd. Op de stranden van Tortuguero kun je om die reden alleen schildpadden spotten onder strenge regels en met een gekwalificeerde gids. Ook als het geen schildpaddenseizoen is, kijk je je ogen uit in Tortuguero. Dat bewijst mijn reis al snel. Ik kijk zelfs uit naar de terugreis: nog één laatste boottochtje door dit groene waterparadijs.
De Rijke Kust
De biodiversiteit is in Costa Rica op zijn minst gigantisch te noemen. Er leven naar schatting zo’n 500.000 verschillende dier- en plantensoorten, en dan te bedenken dat het land slechts 0,03 procent van het wereldoppervlak beslaat. En meer dan 25% van het land bestaat uit nationale parken!
Bekijk onze rondreizen door Costa Rica.
Wandel- en Fietsreis Costa Rica 14 dagen
Tropisch Costa Rica optimaal beleven