Gdansk, een oude stad met een nieuw gezicht!
Gdansk is een van de steden van Polen waar je een heel goede indruk kunt krijgen van de geschiedenis van Polen. Voor het eerst werd de stad genoemd rond het jaar 1000 en het lag toen in een Pools bisdom. In de renaissance groeide de stad enorm en werd het een van de belangrijkste havensteden van de Oostzee en dat is het altijd gebleven. Door de haven had Gdansk veel contact met andere steden in noord en west Europa en werd het een van de meest open en gevarieerde steden van Polen. Veel grote mogendheden hebben een bepaalde periode Gdansk gecontroleerd. Bijvoorbeeld in de 17e eeuw Zweden en in de 18e en 19e eeuw hoorde het bij Pruisen. Tijdens de tweede wereldoorlog was het onderdeel van het strijdtoneel van Nazi’s en Sovjettroepen. Nu is het weer een echte Poolse stad.
Die laatste oorlog in de 40 er jaren van de vorige eeuw was een catastrofe voor de stad. Vooral op architectonisch gebied. Allereerst en allermeest natuurlijk voor het oude stadscentrum zelf. Want in de tweede wereldoorlog werd de haven vaak gebombardeerd en werd de stad volledig verwoest. In ‘Gouden Poort’ hangen foto’s hoe het er direct na de oorlog uitzag. Na de oorlog werd Polen weer heer en meester in de eigen stad en heeft men ervoor gekozen de stad in oude glorie te herstellen. Gelukkig waren er nog veel foto’s en bouwtekeningen over van hoe het er ooit is geweest. Zo hier en daar heeft men er wel voor gekozen om gebouwen te herbouwen die er eigenlijk vlak voor de oorlog al niet meer stonden maar in het historische verhaal van de stad wel een grote rol hebben gespeeld. Het geeft nu soms het gevoel of je door een openlucht museum loopt zo realistisch en succesvol is deze restauratie uitgevoerd.
In die internationale geschiedenis van de stad Gdansk mogen de kontakten met Holland niet onvermeld blijven. Tijdens de reconstructie van de stad is er dan ook voor gekozen dit element weer terug te laten komen is het straatbeeld. En voor Amsterdammers en Delftenaren voelt het soms alsof zij in hun eigen stad rondlopen. Voorbeelden van de Hollandse stijl zijn bijvoorbeeld de Hooglandse Poort, het St Joris-gebouw en het stadhuis. En ook de vele pakhuizen in de directe omgeving van de haven hebben overeenkomsten met zulke bouwwerken in bijvoorbeeld Leiden.
In de periode na de tweede wereld oorlog viel Polen in de invloedssfeer van het Oostblok en was het een afgesloten en onbekend land. Maar Polen hoort tegenwoordig bij een Europese Unie en de stad heeft zijn internationale allure weer terug. En ook voor Nederlanders is het een geliefde bestemming geworden. En vrijwel iedere rondreis door Polen doet deze oude stad in een nieuw jasje aan!
Door reisbegeleider Wim Struijk.
Bekijk onze reizen door Polen.
