Puur en onondekt Ethiopië: een kennismaking met een van de boeiendste culturen van Afrika

Er zijn van die bestemmingen waar je als wereldreiziger iedereen naartoe zou willen sturen, omdat het nog een van de minder ontdekte landen is. Omdat er mensen wonen die leven zoals ze al honderden jaren doen. Omdat ze er zo ontzettend aardig zijn. Omdat er zo enorm veel te zien is. Maar tegelijkertijd ook een land dat je heel stiekem voor jezelf wilt houden: Ethiopië.

ETHIOPIË
Ethiopië is een prachtland, omdat het er zo geweldig indrukwekkend is. Een land waar godsdienst, geschiedenis, feiten en fantasie een verdichting hebben gevormd die de bevolking met terechte trots hun eigen cultuur noemt. Waar de laatste keizer niet alleen een heilige was voor rastamannen uit Jamaica, maar ook in de ogen van het Ethiopische volk dat onder zijn bewind in armoede leefde. Diezelfde keizer die afstamde van de heilige koning Solomon en Queen Sheba die meer dan drieduizend jaar geleden leefden, meer dan 230 generaties geleden. Te mooi om waar te zijn, zeggen westerse wetenschappers. Maar voor Ethiopiërs is dit net zo waar als dat er engelen waren die in de 12e eeuw ’s nachts de arbeiders hielpen de rotskerken van het dorp Lalibela uit te houwen. En ik moet ze in zekere zin gelijk geven dat daar engelen voor nodig waren; als je de kerken ziet die uit tientallen meters solide rotsen zijn uitgehakt, vraag je je af hoe dit met enkel hamer en beitel mogelijk is. Ongeloofl ijk, je moet het gezien hebben.



WIJ DE FOTOGRAAF, ZIJ HET MODEL
Een bezoek aan het land is wel een vreemde ontmoeting. Wij op reis, zij weten niet wat vakantie is. Wij andere culturen bekijken, zij kennen alleen die van henzelf. Staan wij daar in onze afritsbroek en bergschoenen. Zonnebril en petje op, camera in de hand. Staan zij daar, vrouwen met ontbloot bovenlijf. Kralen, kettingen, beschilderde lichamen. Maar ook zij kennen inmiddels hun talen. “Foto, foto! Money, money!” Wij de fotograaf, zij het model. Maar dan knijp ik mijn ogen dicht en verwonder me hoe kleurrijk de wereld is en hoeveel manieren van leven er bestaan. Hoe deze mensen denken, hoe ze leven in die kleine strohutjes als wij - paar foto’s rijker en zij paar duppies rijker - weer weg zijn.

GELADABAVIANEN IN HET SIMIENGEBERGTE
In het noorden van Ethiopië beleefde ik een van de mooiste en meest romantische momenten van de reis. We liepen er in het Simiengebergte op meer dan drieduizend meter hoogte en zagen ineens in de verte een paar apen. We probeerden dichterbij te komen en tot op vijf meter konden we de Gelada-bavianen benaderen, een soort die alleen in Ethiopië voorkomt. Onverstoorbaar zaten ze daar gras te eten en elkaar te vlooien. Even verderop liepen we door een groep van wel honderd apen. Zo vreedzaam. Ook hier gaat het leven gewoon door zoals het gaat.

BLOEDERIG RITUEEL
In het verre zuiden woont een volk dat de Hamer heet. Een collega had me al verteld dat deze stam een wel erg intrigerende volwassenwordingsrite heeft voor de mannen. Een ceremonie die de hele dag duurt. Net zoiets als je vroeger op televisie zag, vanuit het oogpunt van de ontdekkingsreiziger die in de bosjes verstopt zat en stiekem dit Afrika filmde. De jongen moet naakt over een rij koeien lopen, twee keer op en neer. Valt hij eraf, dan wordt hij verbannen. De vrouwen uit zijn familie zouden zich als teken van liefde en respect met twijgen op de rug laten slaan tot het bloed uit de striemen opwelt. Ik dacht: mooi niet dat het waar is, dat het bestaat, want daar ga je toch niet naar staan kijken? Maar de antropoloog in me won het en ik was als die ontdekkingsreiziger en stond er zelfs tussen. Ik hoorde het zwiepen, een klap die echt wel aankwam. In de cirkel zaten de vrouwen met bloed op de rug over het slecht genezen littekenweefsel van vorige ceremonies. Een dubbel gevoel; enerzijds hoort dit bij de cultuur, anderzijds is dit voor mensen uit een moderne beschaving maar moeilijk te begrijpen. En desondanks hoop ik dat dit stukje puur Afrika standhoudt, met alle gebruiken en rituelen. Dat deze cultuur ook de komende honderd jaar zo blijft en wij tegen die tijd nog net zo hartelijk worden ontvangen door de Ethiopische bevolking als nu het geval is.

Rondreis Ethiopië.